خانه
مقصد ها
تجربیات
چند رسانه ای
اطلاعات کاربردی
نقشه
visiIran
VisitIran
Copyright 2020 - All rights reserved - Ministry of Cultural Heritage. Tourism and Handicrafts (MCTH)
پته دوزی,سلسله دوزی یا فطه دوزی ((کرمان))

پته دوزی,سلسله دوزی یا فطه دوزی ((کرمان))

کرمان

پته دوزی,سلسله دوزی یا فطه دوزی ((کرمان))

پته ­دوزی یکی از صنایع­ دستی مهم شهر کرمان است که خوشبختانه امروزه نیز همچنان پررونق و پرکاربرد به حیات خویش ادامه می­ دهد. پیشینه‌ی  این هنر به دلیل آسیب­پذیری منسوجات در برابر عوامل جوی به ­طور دقیق بر ما روشن نیست. اما با مطالعه‌ی  سفرنامه­ ها و متون به جا مانده از دوران صفویه می ­توان تا حد زیادی از رواج این دوخت در شهر کرمان در دوران صفویان با اطمینان سخن گفت.

پته ­دوزی یکی از انواع مختلف رودوزی­ های ایرانی است که طی آن تمام سطح پارچه به وسیله‌ی بخیه­ های رنگی پوشیده می­ شود و هنرمندان، که اکثراً زنان و دختران کرمانی هستند، نقوشی ذهنی را بر زمینه‌ی  پارچه‌ی  پشمی ضخیمی که عریض یا شال نامیده می ­شود می ­دوزند. عریض، پارچه­ ای دستباف است که در گذشته برای دوخت دامن، کت و پالتوهای زنانه نیز مورد استفاده قرار می ­گرفت. این پارچه به­ وسیله‌ی  دستگاه ­های بافندگی دستی ( امروزه اغلب ماشینی) و به رنگ­های سفید، قرمز، زرد، سبز و آبی تولید می­ شود.

ریس، یا نخ ­های مورد استفاده‌ی پته، نوعی نخ پشمی است که در گذشته به شکل دستی و امروزه به وسیله‌ی ماشین ریسیده می­شود و شامل رنگ ­های سنتی: عنابی، مشکی، سبز روشن، سبز تیره، زرد، نارنجی، قرمز، آبی تیره، سبز ماشی و لاکی است. امروزه به این مجموعه، رنگ­ های جدیدی نیز اضافه شده است. در گذشته علاوه بر نخ ­های پشمی از نخ­ های ابریشمی و گلابتون نیز استفاده می ­شده است؛ یکی از قدیمی ­ترین پته­ های به جا مانده که به تاریخ 1285 هجری قمری دوخته شده روپوش مقبره‌ی  شاه نعمت­ الله ­ولی بوده است؛ این پته از نمونه­ های بی­نظیر و پر­کار پته­ دوزی است؛ و نتیجه‌ی  دو سال کار مداوم 16 نفر زن پته­ دوز کرمانی است، که با نخ­ های ابریشمی الوان بر روی پارچه‌ی  پشمی کرم رنگ دوخته شده است.

 ظرافت و زیبایی خاص پته­ دوزی به لحاظ نقش­ ها و طرح­ های اصیل سنتی ایران چون نقش بته­ جقه یا درخت زندگی است. این نقش یکی از رایج ­ترین نگاره­ های ایرانی است. پته ­دوزی امروزه در شهرهای کرمان، سیرجان و رفسنجان رایج است. و برای تهیه‌ی رومیزی، سجاده، جلد قرآن، پرده، کوسن، روتختی، طراحی بخش­هایی از لباس و ساخت عروسک ­های سنتی استفاده می­ شود. پته از گذشته قسمتی از جهیزیه‌ی دختران کرمانی را به خود اختصاص داده و همین امر سبب پویایی و رونق این هنر تا به امروز بوده است.

جاهای دیدنی

کجا چی بخوریم

درباره هنر و فرهنگ

More like this