موزه تماشاگه زمان تهران عمارت باشکوهی در شمال پایتخت است که در خیابان زعفرانیه واقع شده و قدمت آن به زمان محمدشاه و ناصرالدینشاه قاجار بازمیگردد. این عمارت در واقع یک خانه تاریخی است که به نامهای دیگری چون خانه حسین خداداد، موزه ساعت، و موزه زمان نیز شناخته میشود. عمارت در آغاز در باغی از اراضی باغ فردوس قرار داشت و در اختیار معیرالممالک، داماد ناصرالدینشاه بود.
بنای موزه تماشاگه زمان در محوطهای به مساحت پنج هکتار با زیربنای 700 مترمربع بنا شده و در حال حاضر دو طبقه دارد، هرچند در زمان ساختش تنها دارای یک طبقه بود. این عمارت را در سال 1342 خورشیدی فردی به نام حسین خداداد که یک صنعتگر و کارآفرین بود خریداری کرد. او به سلیقه خود تصمیم گرفت عمارت را مقاومسازی کرده و طبقهای دیگر نیز بر فراز آن بیفزاید. خداداد عاشق هنری گچبری ایرانی بود و به همین دلیل مجربترین استادان گچبری را از شهرهای مختلف فراخواند تا در منزل شخصیاش اثری بینظیر خلق کنند. کار گچبریهای این بنا 12 سال به طول انجامید و یک سال پیش از انقلاب اسلامی ایران خاتمه یافت. اما مالک تنها همین یک سال را در منزل باشکوهش ساکن شد و پس از انقلاب اموالش از سوی بنیاد مستضعفان مصادره شد و خانه نیز کاربرد عمومی یافت. در هر صورت، هنوز هم میتوان نشانههای این ذوق را در جای جای این خانه، از جمله اتاق مسحورکننده اصفهانیها به چشم دید، که در آن با هنر ظریف گچبری تابلویی با عنوان آفرینش خلق شده است. این اثر ملهم از تالار موسیقی در کاخ عالیقاپوی اصفهان است و با سبک گچبری دوره صفویه کار شده است.
موزه زمان مجموعه بیمانندی از ابزارهای زمانسنجی و گاهشماری در طول تاریخ است که برای نخستین بار در ایران سیر تکامل و تحول تفکر بشر به مقوله زمان را از قدیم تا به امروز مستندسازی کرده است. در این موزه انواع ساعتها به چند دسته کلی مکانیکی وزنهای و کوکی و ساعتهای قابلحمل، یعنی جیبی و مچی، تقسیم شده است. در طبقه نخست این موزه انواع ساعتهای مکانیکی وزنهای و کوکی، در مدلهای دیواری، ایستاده و طاقچهای نمایش داده میشود. طبقه دوم موزه به ساعتهای جیبی معمولی و آن دست از ساعتهای جیبی اختصاص یافته که برای شخصیتهای تاریخی یا سیاسی ساخته شده است. در بخشی از موزه میتوانیم انواع گاهنامههای در طول تاریخ را ببینیم. از جمله موضوعات این بخش اسنادی در باب گاهشماری جلالی و قدمت و تاریخچه آن در ایران است. محوطه موزه تماشاگه زمان نیز برای نمایش ماکت انواع ساعتهای ابتدایی از جمله ساعت آفتابی، ساعت آبی، ساعت شنی و ساعت سوختی استفاده شده است. یکی از نکات قابل توجه در بازدید از ساعتها اهمیت و جایگاه آراستن این ابزار زمانسنجی با انواع مختلف تزیینات به فراخور ذوق و سبک هر دوره است. به گونهای که با ورود اسلام شاهد ورود تزیین اسلیمی و دیگر نمادهای اسلامی به ساعتها هستیم.
از جمله آثار خاص و قابل توجه در این موزه میتوان به ساعت شاهینی، ساعت کوکو، اولین کارت ساعتزنی در ایران مربوط به راهآهن که 80 سال پیش به کشور وارد شد، ساعت شیفت نگهبانی، ساعت کشتی، ساعت دوزمانه و ساعت شمعی اشاره کرد که بهصورت شمعی مدرج ساخته شده و سوختن هر درجه از شمع گذشت یک ساعت را نشان میدهد. این ساعت را ابداع آلفرد کبیر پادشاه انگلستان در 1000 سال پیش میدانند. در اینجا ساعتی جیبی با قدمت 300 سال وجود دارد. این ساعتها که ریشه در آلمان داشت در آغاز به شکل آویز و بسیار سبک ساخته میشد و افراد آن را از گردن خود آویزان میکردند. اما پس از رواج پوشیدن جلیقههای بلند آن را در جیب جلیقه قرار میدادند.
خانه حسین خداداد در تاریخ دوم بهمن ماه 1382 خورشیدی به شماره 10868 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این موزه در تمامی روزهای هفته از صبح تا عصر آماده پذیرای از بازدیدکنندگان است. ورود به باغ موزه رایگان است و تنها در صورت تصمیم به بازدید از داخل بنا باید بلیط تهیه کرد. بهترین زمان برای بازدید فصل بهار است. اگر به این نقطه از شمال پایتخت سفر کردید، پیشنهاد میشود از دیگر دیدنیهای بینظیر این منطقه از جمله موزه سینمای ایران، کاخ موزه سعدآباد و کاخ موزه نیاوران نیز دیدن کنید.